رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی اعلام کرد
واکنش دولت به تغییرات بودجه در مجلس
فرهاد رهبر: نظر مجلس به معنی آن است که نباید سقف حقوق کارمندان از سال گذشته بیشتر شود
رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور:نظر مجلس این است که حدود 5هزار میلیارد تومان از هزینههای عمرانی و 3600میلیارد تومان نیز از هزینههای جاری باید کاهش یابد. این بدان معنی است که سقف حقوق و دستمزد کارکنان دولت نباید از سال گذشته بیشتر شود.
احمد توکلی، رییس مرکز پژوهشهای مجلس در واکنش به تلاش برخی نمایندگان برای بازگشت به لایحه بودجه 85 : مجلس زحمات کمیسیون تلفیق را نادیده نمیگیرد. ولی به هرحال نمایندگان مجلس آزاد هستند و مجلس جای تبادل آرا است و همه چیز احتمال دارد.
خوشچهره، رییس کمیته اقتصادی فراکسیون اصولگرایان مجلسهفتم: فضای مجلس به گونهای خواهد بود که مصوبات کمیسیون تلفیق اساس کار مجلس شود اما دولت تلاش زیادی را برای دفاع و برگشت نمایندگان به لایحه بودجه پیشنهادی خود شروع کرده است.
آرین منش، عضو کمیسیون تلفیق مجلس: پس از کشمکشهای فراوان، سرانجام سقف مصارف ارزی برای سال آینده 5/31میلیارد دلار تعیین شد. دولت در لایحه بودجه پیشنهادی خود به مجلس، سقف مصارف ارزی برای سال 85 را حدود 40میلیارد دلار در نظر گرفته بود.
سفر یک روزه رییس جمهور به کویت
رییسجمهور کشورمان که دیروز به منظور دیدار با امیر کویت به این کشور سفر کرده بود، پس از مذاکره با «صباح الاحمد الصباح» دیروز عصر به تهران بازگشت. احمدینژاد در این سفر در یک کنفرانس مطبوعاتی که بدون حضور امیر کویت برگزار شد، به پرسشهای خبرنگاران حاضر در این کنفرانس پاسخ گفت.
محمود احمدینژاد در این کنفرانس با بیان اینکه ایران به دنبال استقرار صلح و آرامش در منطقه است، خاطرنشان کرد: تجربه نشان داده است که ایران در دفاع از خود توانمند بوده و بدخواهان خود را پشیمان میکند.یکی از خبرنگاران کویتی از احمدینژاد درخصوص مواضع ایران پرسید و عنوان کرد که مواضع تهران در منطقه خشک و غیرمنطقی است و به عنوان مثال سهدهه است که مشکلات حوزه نفتی آرش حل نشده است. احمدینژاد در پاسخ اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران یکی از منعطفترین کشورهای جهان است و ما به دنبال استقرار صلح و آرامش در منطقه و جهان هستیم.
قیمت نفت در مسیر کاهش
بهای نفتخام یک بار دیگر در مسیر کاهش قرار گرفت. براساس گزارش پایگاه اینترنتی بلومبرگ، بر طرف شدن نگرانی کاهش صادرات نفت عربستان سعودی مهمترین عامل کاهش قیمت نفتخام در روز گذشته بوده است.همچنین پایگاه بلومبرگ در گزارشی از بازار نفت با اشاره به تحولات هستهای ایران، آن را در مسیری هموار و مثبت ارزیابی کرد و بخشی از کاهش قیمت نفت را به برطرف شدن نگرانیهای پیرامون پرونده هستهای ایران نسبت داد.
به دنبال توافق هستهای اعلام شد
اتحادیه اروپا در انتظار نظر مسکو
مقامات اتحادیه اروپا در انتظار توضیحات روسیه در خصوص توافق مقدماتی گزارش شده میان تهران و مسکو در خصوص تاسیس شرکت سهامی مشترک غنیسازی اورانیوم در خاک روسیه به سر میبرند. فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان که در حاشیه نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا صحبت میکرد، گفت که در انتظار توضیحات و یا تایید این توافق از جانب مسکو به سر میبرد.
در گفتوگوی دنیای اقتصاد با دکتر مسعود نیلی بررسی شد
نسخه ایرانی بیماری هلندی
کارنامه 9 ماهه بورس به روایت بانک مرکزی
برترین مانیتورهای جهان در سال 2005
حداقل حقوق بازنشستگان در سال آینده 200 هزار تومان اعلام شد
واحدهای تجاری غیرمجاز تا پایان اسفندماه مهلت ثبت دارند
مالکان کاربریهای تجاری که تا قبل از اردیبهشت 80 بدون اخذ مجوز قانونی اقدام به احداث واحد تجاری کردهاند، برای ثبت واحد تجاری خود فقط تا پایان اسفند ماه فرصت دارند.
روابط عمومی شهرداری تهران در اطلاعیهای اعلام کرد: به منظور مساعدت به شهروندان محترم و استفاده آنان از تسهیلات شورای اسلامی شهر تهران، تمامی شهروندانی که تا قبل از اردیبهشت 80 اقدام به احداث واحد تجاری بدون اخذ مجوزهای قانونی کردهاند، تا پایان اسفند ماه فرصت دارند واحد تجاری خود را در شهرداری منطقه مورد فعالیت به ثبت برسانند.
بنابر گزارش روابط عمومی شهرداری تهران، شهرداریهای مناطق 22 گانه بهمنظور تسهیل کار شهروندان، تا ساعت 21 هر شب به مراجعهکنندگان خدمات ارائه میکنند.
تابش، رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی خبرداد
حمایت دولت از ورود شهرداریها برای ساخت مسکن ارزان
دولت از ورود شهرداریها بهویژه شهرداری کلانشهرها در ساخت مسکن ارزانقیمت برای محرومان و افراد کمدرآمد حمایت میکند.
علیرضا تابش، رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور ضمن بیان این مطلب افزود: آمادگی داریم در صورت مشارکت شهرداریها تسهیلات ویژه اعطا کنیم. وی گفت: معتقدیم در شهرهای بزرگ شهرداریها از پشتوانه خوبی برخوردار بوده و میتوانند در زمینه ساخت مسکن ارزانقیمت نقشآفرینی کنند ضمن اینکه بافتهای فرسوده کلانشهرها به دلیل فراهم بودن زیرساختها بهترین گزینه برای ساخت مسکن ارزانقیمت برای افراد کمدرآمد است.
به عقیده تابش، با ورود شهرداریها به ساخت مسکن ارزانقیمت از گسترش پدیده حاشیهنشینی جلوگیری شده و وضعیت فعلی سامان مییابد.
وی افزود: برای ساخت مسکن ارزانقیمت در شهرها با همکاری وزارت مسکن، مجمع خیرین ساز در کشور تقویت میشود. رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور گفت: هماکنون 13هزار واحد مسکونی توسط این بنیاد در شهرهای کشور در دست ساخت است. او افزود: همچنین عملیات ساخت هفتهزار واحد مسکونی سال آینده در شهرهای کشور آغاز میشود که منابع مالی آن عمدتا از حساب 100 امامخمینی(ره) هزینه خواهد شد.
تابش از بیمه شدن واحدهای مسکونی روستایی در مقابل زلزله، سیل، انفجار و صاعقه از سال آینده خبر داد و گفت: در اجرای این طرح دو سوم حق بیمه را دولت و بقیه توسط روستاییان پرداخت شده بهطوری که واحدهای مسکونی آنان تا 12سال بیمه خواهد بود.
رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی کشور از حمایت دولت از مجموعهسازی و دوطبقهسازی در روستاها خبر داد و افزود: به سرمایهگذاران در این زمینه به ازای هر واحد مسکونی 50میلیون ریال تسهیلات با بهره چهار درصد پرداخت میشود.
پیشبینی اکونومیست از رشد 6/4درصدی اقتصاد ایران در سال 2006
واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست پیشبینی کرد: رشد اقتصادی ایران در سال 2006 به 6/4درصد خواهد رسید.
به گزارش «مهر» به نقل از گزارش ماه فوریه 2006 واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست، رشد اقتصادی ایران در سال 2005 به 1/6درصد رسید که نسبت به رشد 6/5درصدی سال 2004 افزایش نشان میدهد.
بر اساس این گزارش، پیشبینی میشود رشد واقعی تولید ناخالص داخلی ایران در سالجاری میلادی با کاهشی 1/5درصدی نسبت به سال 2005 مواجه شود و به 6/4درصد برسد.
همچنین پیشبینی میشود، روند کاهشی رشد اقتصادی ایران در سال آینده میلادی نیز ادامه یابد و رشد تولید ناخالص داخلی ایران به 2/4درصد کاهش یابد.اکونومیست همچنین رشد اقتصادی ایران تا سال 2009 را نیز به طور متوسط 2/4درصد برآورد میکند.
به علاوه، میانگین تولید نفت ایران در سال 2006 برابر با 3میلیون و 940هزار بشکه در روز و در سال 2007 برابر با 3میلیون و 980هزاربشکه در روز تخمینزده میشود، که نسبت به رقم 3میلیون و 897 هزار بشکهای سال 2005 رشد نشان خواهد داد.اکونومیست همچنین ارزش صادرات نفت ایران در سال 2006 را 43میلیارد و 670میلیون دلار و در سال 2007 برابر با 38میلیارد و 700میلیون دلار برآورد میکند. درآمد صادرات نفت ایران در سالهای 2004 و 2005 به ترتیب به 5/44 و 8/36میلیارد دلار رسید.
رشد بخش خدمات
واحد اطلاعات اقتصادی اکونومیست اعلام کرد: رشد بخش خدمات ایران در سال 2005 به 6درصد رسید که بالاترین رشد طی چند سال اخیر محسوب میشود.
به گزارش مهر به نقل از اکونومیست، بخش خدمات ایران در سال 2005 برابر با 6درصد رشد کرد که 2درصد نسبت به رشد سال 2004 افزایش نشان میدهد.
بر اساس این گزارش، پیشبینی میشود رشد بخش خدمات ایران در سالجاری میلادی با کاهشی 6/1درصدی نسبت به سال 2005 به 4/4درصد برسد.همچنین رشد بخش خدمات ایران در سال 2007 به 3/4درصد، در سال 2008 به 5/4درصد و در سال 2009 نیز به 4/4درصد خواهد رسید.اکونومیست همچنین رشد بخش خدمات ایران در سالهای 2000 تا 2004 را نیز به ترتیب 9/2، 7/5، 5/5، 1/5، و 4درصد اعلام کرده است.
برپایه همین گزارش، سهم بخش خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران در سال 2005 به 6/47درصد رسید که معادل 8/216تریلیون ریال شد.بر اساس برآورد اکونومیست، با وجود اینکه تولید ناخالص داخلی بخش خدمات ایران در سال 2006 به 2/226تریلیون ریال افزایش خواهد یافت، اما سهم خدمات از تولید ناخالص داخلی به 2/46درصد کاهش خواهد یافت.
این گزارش حاکی است، سهم بخش خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران طی 5سال اخیر با کاهش دائمی همراه بوده است و از 2/53درصد در سال 2001 به 5/48درصد در سال 2002، 5/49درصد در سال 2003، و در سال 2004 به 5/47 درصد رسیده است.
همچنین پیشبینی میشود سهم بخش خدمات از تولید ناخالص داخلی ایران طی چند سال آینده نیز به روند کاهشی خود ادامه دهد و تا سال 2009 به 8/43درصد کاهش یابد.
سرمقاله
بررسی آخرین تحولات هستهای ایران
اراده مصالحه
محمود صدری
واکنش دیروز بازار نفت به تحولات مربوط به برنامه هستهای ایران این پیام صریح را داد که بحران هستهای ایران در هفتههای آینده از تعلیق کنونی خارج خواهد شد.
روز یکشنبه مذاکرهکنندگان ایران و روسیه از «توافقی پایهای» خبر دادند و ابراز امیدواری کردند تا 15اسفند که اجلاس شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بازخوانی چندباره پرونده ایران را آغاز میکند، توافق نهایی به دست آید. هنوز به درستی و روشنی معلوم نیست ایران و روسیه به چه توافقی دست یافتهاند، اما قراین نشان میدهد خواستههای طرفین تعدیل و به قدر مشترکهای حداقلی نزدیک شده است.خواستههایی که تاکنون روسیه و ایران مطرح کردهاند از نوع حداکثری بوده و هر یک از طرفین دیگری را به انعطاف فراخوانده است. ایران از روسیه میخواهد بر اساس تعهدات پیشین خود، نیروگاه بوشهر را تکمیل کند و آغاز ساخت نیروگاههای جدید را در دستور کار قرار دهد. روسیه نیز متقابلا از ایران میخواهد در پاسخ به درخواست آمریکا و اروپا همه برنامههای مربوط به غنیسازی اورانیوم را متوقف کند تا مسکو بتواند فارغ از فشارهای غرب به مذاکره با ایران ادامه دهد. یافتن قدر مشترک بین این دو دسته خواسته بسیار دشوار و حتی نامحتمل به نظر میرسد. زیرا آن قدر مشترک هرچه باشد به هر حال به یکی از دو راه زیر ختم میشود که یکی از طرفین را زیر فشار میگذارد. یکی از راهها این است که ایران از خواسته محوری و همیشگی خود یعنی «غنیسازی در خاک ایران» دست بردارد. این کار نظر روسیه راتامین میکند، اما ایران را یکسره در موضع هزیمت قرار میدهد.
زیرا هزینهای که ایران در سالهای اخیر پرداخته همگی برای این بوده است که به فناوری هستهای بومی دست یابد و آن را تا مرحله پایانی یعنی دستیابی به چرخه سوخت هستهای ادامه دهد. بههمین علت اگر اکنون با خواسته روسیه موافقت کند همه هزینههای سیاسی و بخش بزرگی از هزینههای اقتصادی طرح هستهای هدر خواهد رفت.
راه دیگری که ایران و روسیه میتوانند به توافق نهایی برسند این است که روسیه با نادیده گرفتن آمریکا و اروپا به غنیسازی در ایران رضایت دهد و تکمیل نیروگاه بوشهر و احداث نیروگاههای دیگر را بپذیرد. احتمال چنین انعطافی از سوی روسیه نیز بسیار کم است. زیرا خارج شدن روسیه از مدار استراتژیک همسویی اصولی با آمریکا و اروپا، چالشهای بزرگی پیش روی رهبران مسکو قرار خواهد داد.
بنابراین با قدری احتیاط میتوان گفت از درون مذاکرات دوجانبه ایران و روسیه نتیجهای مرضیالطرفین متصور نیست، مگر آنکه روسیه به نمایندگی از غرب و با اخذ مجوزی ناگفته وارد مذاکره با جمهوری اسلامی شده باشد.
برای چنین احتمالی هنوز قراین متقنی نمیتوان یافت، اما پارهای تحولات منطقهای و جهانی بهصورت منطقی چنین حکایت میکنند که ایران و بازیگران جهانی به این نتیجه کمابیش مشابه رسیدهاند که استمرار بحران هستهای ایران به تدریج به سمتی میرود که اگر مصالحهای درباره آن صورت نگیرد، همگان در عرصهای فراختر زیان خواهند دید. زیان ایران از ادامه بحران در این است که ممکن است با تحریمهای تجاری و احیانا تهدیدهای مقطعی روبهرو شود.چنین وضعی ایران را به لحاظ سیاسی و اقتصادی با مشکلات جدی و تبعات غیرقابل پیشبینی مواجه میکند. چنین تحولاتی، از اقتدار جهانی و منطقهای روسیه میکاهد و ناتوانی دیپلماسی غرب را برای حل بحرانی حقوقی - سیاسی به نمایش میگذارد.
علاوه بر این نگرانی که ماهیتی عمدتا ذهنی دارد، در حوزه واقعیت نیز تغییراتی رخ داده که مصالحه را برای همه طرفین مناقشه آسانتر و موجهتر کرده است.
مهمترین تغییر، پیروزی جنبش حماس در انتخابات فلسطین است. حماس از هفته گذشته که مامور تشکیل دولت جدید در فلسطین شده به طرز چشمگیری منعطفتر از گذشته شده است. از آنجا که مساله فلسطین نقطه محوری تزاحم و تخاصم جمهوری اسلامی و غرب است، اگر روش کنونی حماس ادامه یابد دیری نخواهد پائید که این جنبش اسلامی رادیکال روشهایی مشابه حکومت خودگردان فلسطین به رهبری جانشین یاسرعرفات (محمود عباس) اتخاذ کرده و به جریان عمومی مذاکره با غرب و اسرائیل بپیوندد. چنین تحولی، هراس غرب را از رادیکالیسم در فلسطین و به تبع آن ایران که حامی اصلی فلسطینیها است، کاهش میدهد و به بازیگران عمده جهان (آمریکا، اروپا، روسیه و چین) این مجال را میدهد که با «واقعیت ایران» با رویهای منعطفتر برخورد کنند. از درون چنین انعطافی لاجرم اجازه بهرهمندی محدود ایران از تکنولوژی هستهای و در مقابل، انعطاف جمهوری اسلامی در برابر مسایل جهانی حادث خواهد شد.
بدین ترتیب از اکنون تا 15 اسفند که قرار است شورای حکام گزارش محمدالبرادعی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را استماع کند و بر پایه آن راجع به ارجاع پرونده هستهای به شورای امنیت تصمیم بگیرد، ثقل مذاکرات بازیگران جهانی درباره ایران و مذاکرات احتمالی آنها با ایران حول یافتن راهی آبرومندانه برای چنین مصالحهای متمرکز خواهد شد.
همه میخواهند بحران حل شود، اما در عین حال به پرستیژ بینالمللی آنها لطمه وارد نشود.
دیپلماسی هستهای اکنون در صدد پاسخ دادن به این مشکل بزرگ است و بعید به نظر میرسد هیچ یک از طرفین در پی اتخاذ موضعی کاملا یکسویه و ویرانگر باشد.زیرا تجربه دیپلماسی جدید جهان نشان میدهد، مناقشهای که با نارضایتی کامل یکی از طرفین حل شود به صلح و آرامش پایدار نخواهد انجامید.صلح پایدار از درون مصالحه مبتنی بر برد چند جانبه بیرون میآید.
در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک اعلام شد
توافق اصولی هستهای بین تهران و مسکو
مذاکرات هستهای ایران و روسیه درخصوص طرح پیشنهادی روسیه در مسکو ادامه مییابد
عکس: خبرگزاری فارس
رضا آقازاده، رییسسازمان انرژی اتمی کشورمان و سرگئی کرینکو، همتای روسیاش پس از بازدید از روند تکمیل نیروگاه هستهای بوشهر در جمع خبرنگاران حضور یافته و به سوالات آنها پاسخ گفتند. به گفته آقازاده، رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان، ایران و روسیه در دو روز گذشته مذاکرات مفصلی درباره پیشنهاد روسیه برگزار کردند. رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان با تاکید بر این که این پیشنهاد به علاوه مجموعهای از عوامل دیگر دیده میشود، خاطرنشان کرد: مذاکرات از پیشرفت مناسبی برخوردار بوده و دو کشور در خصوص تاسیس شرکت مشترک توافق اصولی داشتند. به گفته آقازاده ایجاد شرکتی مشترک لوازم گوناگونی دارد که بحثهای آن صورت خواهد گرفت. رییس «روس اتم» نیز گفت: بر این باورم تصمیماتی که از یکسو حق یک کشور را برای دسترسی به فناوری هستهای و از سوی دیگر معاهده ان.پی.تی را تضمین کند، میتواند وجود داشته باشد.
چالش دولت و مجلس بر سر تغییرات بودجه 85
تا پایان جلسات کمیسیون تلفیق زمان زیادی باقی نمانده است. برخی از نمایندگان تصمیم دارند بررسی بودجه سال 85 کل کشور را به لایحه دولت بازگردانند. این خبر در شرایطی مطرح میشود که کمیسیون تلفیق اصلاحات بسیاری را در لایحه دولت اعمال کرده است، به طوری که این موضوع سبب شده تا مسوولان سازمان مدیریت و برنامهریزی نسبت به رویه کمیسیون تلفیق معترض شوند. مرتضی تمدن در خصوص قهر فرهاد رهبر، رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی در جلسات کمیسیون تلفیق، گفت: رهبر واقعا قهر نکرد. بحثی که ایشان مطرح میکرد، این بود که احساس میکنم نیازی به بودن ما نیست و چون توضیحی از ما خواسته نمیشود، در جلسات نباشیم.
10 درصد بازدهی منفی کارنامه 11 ماهه بورس
سرمایهگذارانی که از ابتدای سالجاری در بازار سهام سرمایهگذاری کردهاند، با 85/ 9 درصد بازده منفی روبهرو شدند. بر اساس اطلاعیه سرپرست عملیات و نظارت بر بازار اوراق بهادار، شاخص کل در پایان سال 83 معادل 12هزار و 01/113 واحد بود که در ماه گذشته به رقم نههزار و 34/868 واحد رسید. از این رو شاخص کل 53/18درصد تغییر منفی را تجربه کرده است.
صفحه تشکلهای اقتصادی از امروز روزهای زوج در دنیای اقتصاد
طرح زوج و فرد خودروها پس از وقفه نوروزی، 15 فروردین از سر گرفته میشود
تشکیل 717 پرونده براساس تفریغ بودجه 82
معاون اول رییسجمهوری ابلاغ کرد
آییننامه 4 مادهای هیات وزیران برای جذب سرمایهگذاری خارجی
معاون اول رییسجمهوری آییننامهای را به دستگاههای اجرایی ابلاغ کرد که در آن راهکارهایی برای ورود راحتتر به سازمان تجارت جهانی در نظر گرفته شده است. همچنین براساس این ابلاغیه، وزارت امورخارجه مکلف به تدوین برنامههای کوتاهمدت برای تربیت نیروی انسانی در امر تجارت جهانی شده است.
به گزارش خبرگزاریمهر، هیات وزیران بنا به پیشنهاد سازمان مدیریت و برنامهریزی این آییننامه را تصویب کرده است. در ابلاغیه پرویز داوودی به سازمان مدیریت و برنامهریزی آمده است: به منظور گسترش بازار صادرات و افزایش سهم جمهوری اسلامیایران در زمینه صدور کالا، خدمات فنی و مهندسی، جذب منابع و سرمایهگذاری و انتقال فناوری پیشرفته، به وزیر امورخارجه اجازه داده میشود در سقف اعتبار مورد اشاره در بند ث تبصره 7 قانون بودجه سال 84 کل کشور و بر اساس مواد این آییننامه عمل نماید.
براساس این ابلاغیه، وزارت امورخارجه میتواند برای انجام امورمطالعاتی و پژوهشی برای تدوین استراتژی روابط اقتصادی و یافتن راهکارهای عملی برای شناسایی ظرفیتها و امکانات اقتصادی کشورهای هدف یا اشخاص حقیقی و حقوقی با رعایت قوانین و مقررات مربوط قرارداد منعقد نماید. این ابلاغیه میافزاید: به منظور افزایش سطح بهرهوری، وزارت امور خارجه نسبت به تدوین و اجرای برنامههای کوتاهمدت و پودمانی آموزشی جهت تربیت نیروی انسانی مورد نیاز در امر تجارت جهانی و بالا بردن توان علمیو تجربی آنان، از جمله در زمینههای تعامل با اقتصاد جهانی و پیوستن به سازمان تجارت جهانی با مشارکت و همکاری دستگاههای ذیربط اقدام مینماید. حقالزحمه قراردادهای تحقیقاتی و پژوهشی و نیز برگزاری دورههای آموزشی با رعایت مقررات مربوط از محل اعتبار بند ث تبصره 7 قانون بودجه سال 84 کل کشور پرداخت میشود.
این ابلاغیه حاکی است: حداکثرتا 10درصد اعتبار این آییننامه برای تشویق کارکنان موثر واحدهای صف و ستادی که نقش برجسته و فوقالعادهای در انجام رایزنیهای ویژه اقتصادی، بازاریابی، کالاهای غیر نفتی، واگذاری پروژههای خدمات فنی و مهندسی به شرکتهای ایرانی در کشورهای دیگر، انتقال تکنولوژی خارجی و جذب منابع و صرفهجویی اقتصادی داشتهاند، اختصاص مییابد. این مبالغ با رعایت قوانین و مقررات مربوط تخصیص یافته و پرداخت میشود و وزیر امور خارجه مسوول حسن اجرای این تصویبنامه خواهد بود.
دبیر کل بورس تشریح کرد
ویژگیهای قانون جدید بورس
دبیر کل بورس اوراق بهادار گفت: سازمان جدید بورس اوراق بهادار تا قبل از پایان اردیبهشت ماه سال آینده ایجاد شود.
به گزارش «مهر»، علی صالح آبادی در جمع خبرنگاران تفکیک میان مقام عملیات و نظارت را یکی از مهمترین تفاوتهای قانون جدید و قدیم بازار اوراق بهادار اعلام کرد و افزود: مطابق قانون جدید، سازمان بورس وظیفه نظارت و شرکت بورس وظیفه عملیات را به عهده دارند. این در حالی است که در حال حاضر (و در قانون قبلی بورس) هر دو وظیفه را انجام میدهد.
صالح آبادی، ساماندهی بازار اولیه را از دیگر ویژگیهای قانون جدید دانست و گفت: در قانون جدید، سازمان بورس اوراق بهادار به شرکتها مجوز ثبت شرکت میدهد. این درحالی است که هماکنون (در قانون قبلی) سازمان بورس هیچ کنترلی بر شرکتهای سهامی عام که اوراق بهادار منتشر میکنند، ندارد.
به گفته دبیر کل بورس اوراق بهادار، ایجاد ابزارهای مالی بورس و تقویت نظارت قانونمند بر ارکان و نهادهای فعال در بازار سرمایه از دیگر ویژگیهای قانون جدید بورس در مقایسه با قانون قبلی است. وی تعریف جرایم و مجازاتها متناسب با تخلف انجام شده را از دیگر تفاوتهای قانون جدید با قانون قبلی دانست و گفت: مطابق قانون جدید یکسری فعالیتها در بازار میتوانند جرم محسوب شوند و متناسب با هر جرم، مجازاتی در قانون تعریف و تعیین شده که این امر موجب شفافیت بازار سرمایه خواهد شد.
صالح آبادی، تقویت نهادگرایی در حوزه بازار اوراق بهادار و اضافه شدن نهادهای مالی جدید به مجموعه را موجب توسعه بازار سرمایه دانست و گفت: در قانون جدید شفافیت در بازار اوراق بهادار نسبت به قبل بیشتر میشود و بهدلیل نظارت بر شرکتهای بورسی و غیر بورسی میتواند زمینهساز یک بازار OTC در کشور باشد.
وی شورای عالی بورس و سازمان بورس را مهمترین ارکان بازار اوراق بهادار دانست و گفت: اتخاذ تدابیر لازم به منظور ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار، تعیین سیاستها و خط مشی بازار اوراق بهادار، پیشنهاد آیین نامههای لازم به هیات وزیران برای تصویب، مشخص کردن نرخهای کارمزد دریافتی از فعالان بازار و ارتباط بازار کشور با بورس خارج کشور از مهمترین وظایف شورای عالی بورس است.
سرمقاله
عراق و الگوی بازار - ملت
پویا جبلعاملی
کشور عراق، یکی از سختترین دوران حیات خویش را تجربه میکند. سوءاستفاده از شکافهای قومی و مذهبی این بار بیش از گذشته سرچشمه جویبارهای خون در عراق شده است. فشارهای خارج از عراق این شکافها را برجستهتر میسازد و هزینه آن بر دوش مردم عراق است. دولت جعفری تا هفته پیش بهدنبال راهی برای رسیدن به یک ائتلاف بین گروههای پیروز در انتخابات بود و حال این مذاکرات به تعویق افتاده است و دولت خود را موظف به انجام مذاکره با گروههای پاییندستی و نزدیک به شاخههای نظامی میبیند. اما از سوی دیگر گروههای شبهنظامی گویی آنچنان در قید و بند احکام دولت و نمایندگان آن نیستند و در عینحال دولت را فاقد قدرت لازم جهت حفظ امنیت کشور و اماکن مقدس عراق میدانند. بر این اساس است که مجمع علمای اسلام از تشکیلات پر قدرت روحانیان اهل سنت و گروه مقتدی صدر برای رسیدن به آرامش و حفظ اماکن مقدس با یکدیگر به مذاکره پرداختهاند.
با این اوصاف باید پذیرفت که در شرایط فعلی دولت مرکزی بهرغم شکلگیری بهواسطه فرآیندی دموکراتیک دارای مقبولیت کافی در بین گروههای ذینفوذ عراقی نیست، گروههایی که خود در انتخابات عراق شرکت کرده و بیش و کم سهمی از قدرت را در اختیار دارند.دلایل بسیاری برای این وضعیت در ساخت سیاسی عراق وجود دارد. گروههای عراقی دموکراسی را نه به عنوان یک اصل حکومتمداری که به عنوان ابزاری برای بهدست آوردن قدرت میدانند. از اینرو در این فرآیند پای میگذارند و آنگاه که انتخابات پایان یافت، راه خویش را میروند و اصالت دموکراسی را در حکومت به کناری میاندازند و قدرت نمایندگان حکومت دموکراتیک را به سخره میگیرند. اینان به قواعد شکست در دموکراسی اعتقادی ندارند و دموکراسی بدون قاعده، راه به جایی ندارد.اما علت دیگری نیز در کار است. حکومت (State) آنگاه مشروعیت مییابد که برآمده از ملت (Nation) باشد. تا ملتی نباشد، حکومت آن نیز دارای قدرت نخواهد بود و ملت در ذهن و عمل باید شکل گیرد. تجمع عدهای در یک مرز جغرافیایی نشاندهنده وجود یک ملت نیست. اگر این عده وجوه مشترکی میان خود نیابند و این وجوه برایشان مقدس نباشد، ملتی تشکیل نخواهد شد و آنچه هست تنها اقوامی منفک شده از یکدیگر است که به علت ضرورتهای زمانی به عنوان یک ملت خوانده میشوند و این به ظاهر ملت، حکومت خود را مشخص میسازد و واضحتر از این نیست که این حکومت فاقد هرگونه قدرت حکومتمداری میان این اقوام است. امروز تبعات فقدان ملت بیش از کاهش مشروعیت حکومت در عراق است و ناآرامی و عدم ثبات در عراق نیز برآمده از آن است. در این شرایط، وضعیت اقتصاد نیز معلوم است. اقتصاد ملی همچون حکومت ملی بدون وجود ملت مفهوم ندارد و تا اقتصاد ملی شکل نگیرد، فعالیتهای عاملان به هیچرو نمیتواند در بهبود وضعیت اقتصادی موثر باشد و از آن سو اقتصاد جهانی، اقتصاد ملی را در جغرافیای عراق نمیبیند تا با آن تعامل کند.
راه چاره چیست؟ اگر در دنیای متمدن سیاسیون با گذر از پارادایم دولت - ملت (State – Nation) به پارادایم بازار - دولت (Market – State) دست یافتهاند و نقش دولت را در فضای اقتصادی تعریف کردهاند و بدین طریق وجود نقش بازار و حفظ رقابت را در آن تضمین کردهاند، مردم عراق نیازمند الگوی فکری دیگری هستند. الگویی که شاید تا بهحال در کمتر متن اقتصاد سیاسی لحاظ شده باشد، اما اینک راه نجات اقتصاد عراق و به طور کلی اقتصادهای درماندهای که در آن ملت به طور ذهنی شکل نگرفته است، این است و ترمیم این اقتصادها با شکلگیری ملت و پس از آن جایگیری نقش بازار در این ملت بهوجود آمده است. به دیگر سخن سیاستمداران عراق برای پیشبرد حیات کشور خود میبایست به الگوی بازار - ملت
(Market – Nation) نزدیک شوند. زمانی که این الگوی فکری راهبردها و استراتژیهای کلان عراق را تعیین کند، نه تنها جهتگیریهای دولت عراق چون دیگر دولتهای جهان در ارتباط نزدیک با حوزه اقتصاد اتخاذ میشود، بلکه تاکید بر امر «ملت» و آگاهسازی و تبلیغات برای آن درنهایت به افزایش مشروعیت دولت منتهی خواهد شد و باز صحه گذاردن بر بازار، نشانگر خواست کارایی در اقتصاد عراق خواهد بود و توسعه و رشد اقتصادی بدان گره میخورد. درحقیقت الگوی بازار - ملت، راه توسعه و حرکت اقتصادی را گره خورده با کارایی میداند که بهدست عراقیها (بخش خصوصی) تضمین میشود. بازار رقابتی با شکلگیری مفهوم ملت میتواند اقتصاد فلج عراق را به پیش برد. بنابراین با اعمال سیاست بازار - ملت تا واژه ملت در گستره ذهن و عمل شکل نگیرد، اقتصاد عراق نیز راه خویش را پیدا نخواهد کرد، همچنان که تا آن زمان جویبارهای خون حاصل از اختلافات قومی و مذهبی به راه خواهد بود و همچنان که تا آن زمان دموکراسی در عراق، معنای حقیقی خویش را پیدا نخواهد کرد و حکومت مرکزی مشروعیت لازم را به دست نخواهد آورد. اگرچه در چنین شرایطی برای بسیاری سخن از اقتصاد عراق نامعقول و سنگین است، اما آنچنان که مشاهده شد، الگوی بازار - ملت میتواند پلی باشد برای حل مشکلات فراگیری که امروز جامعه عراق با آن دست به گریبان است و باز توجه و محور قرار دادن اقتصاد و بازار به خودی خود میتواند راهبردی استراتژیک برای حاکمیت عراق باشد.
یادداشت
پاسخ به یک نیاز
محمدصادق جنانصفت
پیش از آنکه احزاب امروزی متولد شوند، نقش آنها را در جامعه، تشکلهای صنفی و نهادهای مدنی ایفا میکردند. معمولا کار اینگونه بود، افراد مورد وثوق، شناخته شده و معتبر هر رشته صنعتی یا اقتصادی از سوی فعالان آن صنف به عنوان رهبر انتخاب میشدند و کار رتق و فتق اعضا در درون و همچنین چانهزنی با نهاد دولت بر عهده آنها بود.
این تشکلها پیشتاز دموکراتیک شدن رفتارها در جامعه بودند. بعدها و با تولد احزاب مدرن، نقش تشکلهای اقتصادی روی صحنه کمتر و به پشت صحنه منتقل شده و کار اصلی آنها لابی کردن شد. اکنون نهادهای دولت، احزاب و تشکلها در کنار یکدیگر نقش دارند تا جامعه از حالت تعادل خارج نشود. تشکلهای اقتصادی با لحاظ کردن منافع خود در اولویت اول و لحاظ کردن منافع ملی در مرحله بعدی در دنیای امروز نقش قابل توجهی دارند. تشکلهای اقتصادی در ایران شاید سابقه طولانیتری داشته باشند اما زیر سایه احزاب و دولت بوده و هستند و توانایی کافی برای تاثیرگذاری بر تحولات مربوط به خود را ندارند. از دلایل ضعف تشکلهای صنفی یکی هم فقدان رسانههای عمومی است. به جرات میتوان گفت تشکلهای اقتصادی بخش خصوصی در هیچ رسانه عمومی نفوذ کامل ندارند. در چند ماه گذشته موضوع اخیر مورد توجه روسا و اعضای تشکلهای اقتصادی قرار گرفته و ضرورت داشتن یک تریبون برای آنها آشکار شده است. این ضرورت از درون تشکلها عبور کرده و به اظهارنظر رسیده است. روزنامه دنیای اقتصاد در پاسخ به این نیازها و درک عمیق از نقش بزرگ تشکلهای اقتصادی در کسب و کار و روزی مردم در حال حاضر و مهمتر از آن در آینده، صفحه تشکلهای اقتصادی را منتشر میکند.
این صفحه که در شروع 3 روز در هفته منتشر میشود، تریبون تشکلهای اقتصادی خواهد بود. اعضا و هیات مدیره تشکلهای اقتصادی در صنعت، کشاورزی، خدمات، حملونقل و ... میتوانند اخبار، گزارشها، تحلیلها و خواستههای خود را در این صفحه بازتاب دهند.شرط اصلی آن اما رعایت انصاف، اجتناب از دامن زدن به اختلافهای بیثمر و توجه به علم و دانش در تحلیلها است. منتظر هستیم.
تقاضای افزایش 50درصدی هزینههای جاری مجلس
به دنبال تصمیمگیری یک طرفه کمیسیون تلفیق مجلس، نمایندگان سازمان مدیریت و برنامهریزی جلسه دیشب این کمیسیون را ترک کردند.
به گزارش خبرگزاری «مهر»، کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی همچنان بر تصمیم خود مبنی بر کاهش 79هزار میلیارد ریالی هزینههای عمرانی و جاری نسبت به لایحه پیشنهادی دولت برای سال 1385 اصرار دارد. در همین حال، برخی از اعضای سرشناس کمیسیون تلفیق، در جلسه اخیر این کمیسیون، تقاضای افزایش 50درصدی هزینههای جاری مجلس شورای اسلامی را به طور جدی مطرح کردند.گرچه این پیشنهاد برخی از اعضای کمیسیون تلفیق با اعتراض شدید نمایندگان سازمان مدیریت و برنامه ریزی روبهرو شد، در نهایت، کمیسیون با دو سوم رای منفی، پیشنهاد فوق را رد کرد و اعتبار مربوط به هزینههای جاری مجلس به رقم پیشنهادی دولت بازگشت.این گزارش حاکی است: سپس بحث افزایش هزینههای عمرانی مجلس در کمیسیون تلفیق مورد بحث و بررسی قرار گرفت و تصمیمگیری شد که 27میلیارد تومان به این ردیف بودجهای اضافه شود.
کمیسیون تلفیق مجلس تصویب کرد
حذف90 درصد از اعتبارات «خارج از شمول»
مفتح، مخبر کمیسیون تلفیق گفت: کمیسیون تلفیق مجلس در راستای ایجاد انضباط مالی در بودجه سال 85، اعتبارات خارج از شمول را به 10درصد آن کاهش داد، یعنی 90درصد از آنچه را دولت به عنوان اعتبارات خارج از شمول پیشنهاد داده بود، حذف کرد. به گفته مخبر کمیسیون تلفیق مجلس، از اعتبارات عمرانی تنها در سقف دو در هزار، از اعتبارات سرمایهای شرکتهای دولتی یک در هزار، از اعتبارات جاری و اختصاصی دولت یک و نیم در هزار و از اعتبارات هزینه شرکتهای دولتی نیم در هزار میتواند خارج از شمول هزینه شود. وی تصریح کرد: بر اساس تصویب کمیسیون، اعتبارات خارج از شمول باید در موارد ضروری هزینه شود که این موارد ضروری طبق تعریف کمیسیون، مواردی است که عدم انجام آن موجب ضرر و زیان به دولت میشود.
در میزگرد توسعه صنعت لیزینگ بررسی شد
واکاوی نگاه دولت به لیزینگ
لیزینگ در شرایط کنونی ایران چه میزان ظرفیت دارد؟ آیا میتواند نقش قابل توجهی را که این صنعت در اقتصاد کشورهای پیشرفته ایفا میکند، در کشور ما انجام دهد؟ و دهها سوال دیگر... .
لیزینگ میتواند با قرار گرفتن میان بنگاهها و مردم، ابزاری باشد که اعتبارات به طور مستقیم به چرخه تولید و مصرف تزریق شود و بدین طریق، با کاهش ارزش پول، فرآیند دست و پاگیر دریافت اعتبارات بانکی را سرعت بخشد، آیا صنعت لیزینگ میتواند با گسترش دامنه فعالیت خود از صنعت خودرو فراتر رود؟ آیا صنعت لیزینگ میتواند نقش عاملیت را در موضوع تخصیص اعتبارات به بنگاههای کوچک و متوسط زودبازده، بازی کند تا بدین طریق، ابزار کنترل و نظارت دولت بر اعتبارات بانکی تخصیص یافته، بیشتر باشد؟
شهرهای بزرگ مستثنی شدند
اعلام شهرهای مشمول وام 10 میلیون تومانی
بانک مسکن با همکاری وزارت مسکن و شهرسازی و در اجرای آییننامه اعطای تسهیلات خرید مسکن کوچک برای خرید واحد مسکونی کوچک، تسهیلات بدون سپرده راحداکثر به میزان 10میلیون تومان به کارگران و کارمندان کم درآمد شاغل و بازنشسته تحت پوشش صندوقهای تامین اجتماعی و استخدام کشوری و لشگری و صندوقهای خاص، در مرحله اول تنها در شهرهای متوسط و کوچک اعطا میکند.
مرکز پژوهشهای مجلس ارائه کرد
طرح جدید برای کاهش تعطیلات
سیزدهبدر، دوازده فروردین، پانزده خرداد و روز ملی شدن صنعت نفت براساس طرح جدید روز تعطیل محسوب نخواهند شد
بر اساس این طرح تعداد تعطیلات رسمی کشور از 25 روز کنونی به 16 روز کاملا تعطیل و 4 روز نیمه تعطیل تبدیل میشود
معاون البرادعی به تهران میآید
جایزه ملی بهرهوری فقط به دو شرکت رسید
مجازات زندان تعدیل میشود
کشف 2 تن ذخیره طلا در طرقبه
رشد روابط تجاری ایران و اتحادیه اروپا در سال2005
نفت گران چندان هم خطرناک نیست
بر خلاف آنچه انتظار میرفت افزایش ناگهانی قیمت جهانی نفت آنچنان که یکی از گزارشهای اخیر سازمان ملل متحد صراحت دارد، هیچ تاثیر مخربی بر اقتصادهای شکننده کشورهای درحال توسعه جهان نداشته است. در گزارش 160صفحهای «وضعیت اقتصادی جهان و دورنمای آن در سال 2005» آمده است، قیمتهای نفت احتمالا در کوتاه مدت بالا خواهد ماند که تاثیر آن رشد و تورم از کشوری به کشور دیگر فرق میکند.
قیمت هر بشکه نفتخام که در سراسر دهه نود میلادی به طور میانگین در سطح 20 دلار باقی ماند، در اواسط ژانویه سالجاری میلادی به رقم بیسابقه 64دلار رسید و گمان میرود قیمت آن در تمامی امسال در حدود 60دلار در هر بشکه باقی بماند. در شرایطی قیمت جهانی نفت 42درصد بالاتر از میانگین قیمت نفت در سال 2004 میلادی است که مجموع درآمدهای نفتی کشورهای غنی از نفت و گاز خاورمیانه در حدود 300میلیارد دلار در سال 2005 برآورد میشود.
رقم پیشبینی شده برای سال 2006 نیز انتظار میرود در سطح مشابهی قرار گیرد. این در حالی است که وزارت انرژی ایالات متحده بر این باور است که درآمدهای نفتی این کشور به سقف بیسابقه 522میلیارد دلار برسد و بیش از پیش درآمد کشورهای متکی به نفت را ارتقا بخشد. رابوس، مدیر بخش سیاستگذاری و تحلیل دپارتمان اقتصادی و علوم اجتماعی سازمان ملل متحد در پاسخ به این سوال که چرا کشورهای توسعه نیافته نگرانی از تاثیر قیمتهای بالای نفت ندارند، یا لااقل این نگرانیها به هیچ عنوان با وضعیت دهه 70میلادی قابل قیاس نیست، میگوید در حال حاضر بسیاری از این کشورها نه تنها از این افزایش خسارت ندیدهاند که از آن نفع هم بردهاند. این بدان دلیل است که صادرکننده نفت هستند یا آن که قیمت کالاهای غیرنفتی نیز بالا است و قیمت بسیاری از کالاهایی که وارد میکنند رو به افول گذاشته است و میافزاید، خیلی از این منتفع شدهاند. رشد اقتصادی بالا در اکثر کشورهای توسعهیافته جهان تا حدود زیادی نشات گرفته از نرخ صادراتی بالای آنان است. آنچنان که گزارش اخیر توضیح میدهد بسیاری از صادرکنندگان نفت اکنون بیش از هر زمانی در گذشته از بالا ماندن قیمت نفت و یارانههایی که بسیاری از دولتها ناچارند به مصرف داخلی انرژی اختصاص دهند و تامین هزینه آن بسیار دشوار است، احساس نگرانی میکنند. در چنین شرایطی بخش اعظم مازاد درآمدهای نفتی صرف تامین یارانه انرژی مصرفی داخلی میشود و به تبع آن هزینههای تولید بالا میرود و میگوید: ما انتظار داریم در سال 2006 شاهد ناخرسندی بیشتر گروههای مختلفی از کشورها، چه تولیدکننده و چه مصرفکننده نفت باشیم. این گزارش سالانه 16صفحهای در عین حال به این واقعیت هم اشاره دارد که در سال 2006 بسیاری از شاخصهای مرتبط با رشد اقتصادی رشد یافته و مخاطراتی که متوجه رشد اقتصادی است رو به افول میگذارد. به درازا کشیده شدن دوره زمانی بالا ماندن قیمت نفت طی یک تا دو سال آینده تاثیر تورمی به مراتب بیشتری بر اقتصادهای آفریقایی خواهد داشت. بهرغم قیمتهای بالاتر نفت بسیاری از کشورها از دوره شکوفایی تجارت خود و کسب مازاد تراز تجاری به دلیل افزایش قیمت کالاهای مصرفی به ویژه قیمت مواد معدنی و مواد پایه و کاهش قیمت کالاهای ساخته شده وارداتی خبر دادهاند که تا همین اواخر تاثیر تعدیلکنندهای بر فشار تورمی داشت. اگرچه گزارش اخیر تصریح میکند قیمت بالای نفت بیش از آنکه به ضرر صادرکنندگان نفت باشد واردکنندگان این کالای استراتژیک را با مشکل مواجه کرده است. اغلب این کشورها با روی آوردن به تمهیداتی جدید چون کنترل قیمت یا تشدید برنامههای نظارتی و در نظر گرفتن یارانه درصدد صیانت از مصرفکنندگان داخلی برآمدهاند.
در گسترهای وسیعتر این تحقیق میگوید، رشد اقتصادی جهان در سال 2005 به شکل قابل توجهی کند شد که این روند در مغایرت توسعه سریع اقتصاد جهانی در سال 2004 میلادی بود. گمان میرود روند رشد اقتصاد جهانی با ضرباهنگی کندتر و با نرخی در حدود 3درصد در سال 2006میلادی ادامه پیدا کند. این نرخ معادل میانگین نرخ رشد دهه گذشته است. براساس این گزارش، اقتصاد ایالات متحده کماکان موتور رشد اقتصادی جهان است اما در عین حال نقش و اهمیت چند کشور در حال توسعه بزرگ چون هند و چین هم در روند توسعه اقتصاد جهانی به شکلی روزافزون در حال افزایش است.برخلاف روند رشد اقتصاد جهانی، رشد اقتصادی در اکثر اقتصادهای در حال توسعه طی سال 2005 رو به کاهش گذاشت و بعید به نظر میرسد که سال 2006 شاهد بهبود این شرایط باشد. نرخ رشد اقتصادی ایالات متحده در ادامه روند متعادل سالهای گذشته در محدوده 3درصد باقی خواهد ماند، در حالی که عملکرد خیرهکننده اروپا نیز تداوم پیدا کرده و به 1/2درصد بالغ خواهد شد.
منبع: آسیاتایمز
سرمقاله
مالیات از نوعی دیگر
سمیه مردانه
در اکثر کشورهایی که مالیات بر ارزش افزوده، به عنوان یکی از اقلام درآمدزای دولت به کار گرفته شده است، این نوع مالیات توانسته نقش بسزایی در تامین نیازهای مالی دولت ایفا نماید. تا جایی که در برخی کشورها تا حدود نیمی از درآمدهای مالیاتی دولت از این طریق تامین میشود. مالیات بر ارزش افزوده معمولا بر اضافه ارزش کالاها و خدمات یعنی تفاضل قیمت فروش و قیمت خرید نهادهها وضع میشود. در پروسه وضع تا اخذ این گونه مالیات، نهایتا مالیات به مرحله خرده فروشی منتقل میشود. بنابراین مالیات بر ارزش افزوده معادل 10درصد مالیات بر خردهفروشی است. با این تفاوت که مالیات بر ارزش افزوده (که از این به بعد در مقاله آن را با اختصار VAT نشان میدهیم) در همه مراحل تولید و توزیع وصول میشود. در واقع VAT مودیان بیشتری را پوشش میدهد و از این رو ابزار بسیار مناسبی برای کسب درآمد دولت محسوب میشود. با این وجود، VAT به دلیل جامعیتی که در مقایسه با سایر انواع مالیاتها دارد، از لحاظ اجرایی فشار بیشتری بر ساختار اداری نظام مالیاتی وارد میآورد و همین امر یکی از دلایل اصلی عدم اعمال اینگونه مالیات در کشورهای در حال توسعه است.علاوه بر این، مالیات بر ارزش افزوده، بار مالیاتی را از درآمد به هزینه منتقل میکند و از این لحاظ میتواند مطلوبیت بیشتری از دیدگاه تولیدکنندگان و صاحبان سرمایه داشته باشد.
همچنین کاهش بار مالیاتی از جمله مسائلی است که منجر به افزایش پسانداز و سرمایهگذاری میشود. این نوع مالیات بهرغم اینکه برگشتی سرمایه را مشمول مالیات قرار میدهد، اما در مقایسه با نرخ تصاعدی مالیات بر درآمد، بار مالیاتی کمتری ایجاد میکند. البته این امر زمانی دستیافتنی است که با اجرای VAT بتوان اصلاحات موثری در دیگر اقلام مالیاتی به عمل آورد. به عنوان مثال، در کشور کره، VAT جایگزین هشت نوع مالیات دیگر شد و یا در کشور کلمبیا، اجرای VAT منجر به تغییراتی در مالیات بردرآمد، مالیات بر دارایی و مالیات برسود سرمایه شد و همچنین بسیاری از مشوقهای مالیاتی حذف شد.
به نظر برخی از صاحبنظران اقصادی، چنانچه VAT جایگزین مالیاتهای غیرکارا شود، حتی با وجود تغییر نکردن درآمدهای مالیاتی این جایگزینی منجر به کارایی نظام مالیاتی خواهد شد. این در اقتصاد اثری همانند افزایش تولید دارد.
مهمترین بحثی که در مخالفت با اجرای مالیات بر ارزش افزوده قابل طرح است، تاثیر تورمی آن بر قیمتهای خردهفروشی است. به طوری که همه صاحبنظران اعم از موافقان و مخالفان نظام مالیاتی مبنی بر ارزش افزوده احتمال افزایش تورم را از این محل پیشبینی میکنند.چنانچه تورم را به معنای افزایش مداوم قیمتها تعریف کنیم، مالیاتی که یک بار در قیمتها تغییر ایجاد کند، نمیتواند تورمزا باشد. در مورد تاثیر مالیات بر ارزش افزوده بر سطح عمومی قیمتها در کشورهای مختلف بررسیهای زیادی صورت گرفته است. برای مثال، دانمارک توانست با اجرای نظام مالیاتی VAT به اهداف مورد نظرش دست یابد، به طوری که پس از معرفی VAT، مالیات بر مصرف بخش خصوصی 19درصد افزایش یافت. همچنین مالیات بر ارزش افزوده در کشورهایی مانند ایتالیا، پرو، فلسطین و فرانسه تجربه شده است. در فلسطین، VAT در سال1976 با حذف مالیات بر مواد غذایی و پوشاک، برای وصول درآمدهای بیشتر، اجرا شد. مبنای VAT در این کشور خیلی گسترده بود، بهطوری که به خدمات مالی نیز تسری داده میشد. این سیستم در فلسطین سبب افزایش قیمتها از طریق افزایش هزینههای تولید و قیمت کالاهای نهایی شد.
اما در برخی دیگر از کشورها، VAT بدون آثار تورمی و یا با اثر کم بوده است. از جمله این کشورها میتوان به کاستاریکا و انگلستان اشاره کرد. در کاستاریکا اجرای VAT با میزان 10درصد، درآمدهای حاصله دولت را 50میلیون کرون افزایش داد. به علاوه معرفی آن با اصلاحاتی در خصوص مالیات بر مصرف از جمله افزایش پایه و میزان همراه شد. در انگلستان VAT جایگزین دو نوع مالیات شد: مالیات بر خرید و مالیات بر اشتغال و همچنین طرحی جهت کنترل قیمتهای خردهفروشی به تصویب رسید.
بنابراین، میتوان گفت اگر چه آثار مثبت تایید شدهای از لحاظ نظری برای مالیات بر ارزش افزوده متصور است، اما بروز دیگر آثار اقتصادی احتمالا منفی، منتفی نیست، بلکه مهم این است که باید با توجه به شرایط خاص اقتصاد کشور سیاستی را اتخاذ کرد که حداقل آثار منفی را برای کشور به همراه داشته باشد.
مجلس 79 هزار میلیارد ریال از هزینههای بودجه 85 را حذف کرد
تکلیف دولت به کاهش مخارج از سوی مجلس
سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 85 کل کشور از کاهش سقف هزینههای جاری و عمرانی نسبت به مبلغ پیشنهادی دولت خبر داد. محمدمهدی مفتح روز پنجشنبه پس از پایان نشست کمیسیون تلفیق در گفتوگو با خبرنگاران افزود: بر اساس مصوبه جدید کمیسیون، مجموع هزینههای جاری و عمرانی نسبت به ارقام پیشنهادی دولت 79 هزار میلیارد ریال کاهش داشته است. وی خاطرنشان کرد: با رعایت صرفهجوییهایی که پیشبینی شده دولت میتواند به خوبی برنامههای خود را محقق کند. مفتح با اشاره به سیاستگذاریهای کمیسیون تلفیق در زمینه این کاهش هزینهها اظهار داشت: این سیاستها بهدولت ابلاغ میشود تا این کاهش شامل مواردی نظیر، پروژههای آب شرب، راه، کشاورزی و انرژی نشود، این کاهش همچنین شامل افزایش حقوق کارمندان در حد قانونی نخواهد شد.
نفتخام 31/2 دلار گران شد
آتش در نفت عربستان
دنیای اقتصاد - رهاموزیری: در فاصله کمتر از یک هفته سومین حمله تروریستی به خطوط نفتی جهان اتفاق افتاد تا معاملهگران نفتی بیش از پیش به این نکته پی ببرند که سرنوشت نفت و سیاست به یکدیگر گره خورده است و تا چه حد تروریستها میتوانند با در اختیار گرفتن شریانهای نفتی و صدمه زدن به آنها شریانهای سیاسی را در دست بگیرند.
یک بعدازظهر آرام
بازارهای نفتی روز گذشته را در حالی سپری کردند که قیمت نفتخام همچنان بر مدار نوسان حرکت میکرد. هر چند دامنه این نوسانها تا 61 دلار هم کشیده شد، اما تحلیلگران بر این عقیده بودند که بهای نفتخام در اکثر مواقع رقمی بیشتر از 48/60 دلار آمریکا را تجربه نکرد و اکثر معاملات بر روی این قیمت دور میزد. نبودن ثباتی که در پی انفجارهای نیجریه و اکوادور پیش آمده بود، کمکم از ذهن بازار دور میشد و همین مساله کاهش قیمتها را به دنبال داشت. امیدواریها به حدی افزایش یافته بود که حتی 20 کارشناس پایگاه بلومبرگ پیشبینی کردند در روزهای آینده قیمت نفتخام کاهش پیدا کند، آن هم با روندی سریع.
تازهترین تحولات در پرونده هستهای
در حالیکه نمایندگان رسمی دو کشور روسیه و چین برای ادامه مذاکرات و بررسی روند تحولات برنامه هستهای ایران روز جمعه وارد تهران شدهاند، منوچهر متکی، وزیر امور خارجه از امکان توافق مشروط در مورد طرح هستهای روسیه خبر داد. به گفته وی، ایران آماده توافق در مذاکرات درباره طرح پیشنهادی روسیه برای حل تنشها در زمینه برنامه هستهای خود است اما باید مسائل خاصی حل شود.
چشمانداز بورس در سههفته پایانی 84
دنیای اقتصاد - «وضعیت بورس تهران در هفتههای آتی چگونه است؟» این سوال همیشگی در ابتدای شروع فعالیت بازار سهام چه در دوران رونق و چه در دوران رکود است. اگر رفتار شاخص و معاملهگران در هفته گذشته را ملاک چیستی و چرایی رفتار عمومی بازار در هفته جاری قرار دهیم، باید پذیرفت که اگرچه بازار در روز پایانی هفتهای که گذشت، خبر مطبوعی از روند مذاکرات هستهای ایران دریافت کرد، اما همچنان حجم و رشد شاخص محدود بود.
گرانترین عطرهای جهان از نگاه فوربس
ثبتنام برای وام 10 میلیون تومانی مسکن از امروز آغاز میشود
قرارداد واردات 10 هزار کامیون از چین
نرخ بهره وام صادرات تک رقمی شد
سرمقاله
تکرار سیاستی قدیمی
پویا جبلعاملی
نقل است از راهبی بودایی که با عصای خود برفراز صخرهای رفت و خود را به پایین انداخت و پای خود را شکست و عصایش همچنان سالم ماند. بعد از مدتی بار دیگر بر بالای همان صخره رفت. شاگردش گوشزد کرد که چرا فعلی که نتیجه آن را میدانی تکرار میکنی؟ پاسخی نداد. باز به پایان افتاد و زخمی شد. پایین صخره بار دیگر شاگرد پرسش قبلی را تکرار کرد.
این بار استاد گفت: من میدانستم چه میشود، اما آیا عصایم نیز میدانست؟ اینگونه بود که شاگرد به ساتوری (روشنی) رسید.
شاید این مثل برای پیروان ذن بودیسم، ظرافتهای مکتبی خودش را داشته باشد، اما برای عقلا نیز بر این امر ساده اشاره دارد که آدم عاقل، کاری را که موجب خسران میشود، دو بار تکرار نمیکند. همچنان که راهب میدانست نتیجه عمل چه میشود و عصا نمیدانست.
این نتیجه هرچند ساده به نظر میرسد، اما در عمل بسیاری از آدمیان، از آن غافلند و بدتر از آن در حوزه سیاستگذاری این امر بیشتر مورد غفلت قرار میگیرد.
تاریخ اقتصاد سیاسی ایران به وضوح نشان میدهد که هیچگاه سیاست جیرهبندی و چند قیمتی در مورد هیچکالایی موفق نبوده است. راقم استدعا دارد که اگر کسی از فلان کالای دوقیمتی خبر دارد که باعث شده اهداف اولیه سیاستگذار را ارضا کند و یا دچار فساد نشود، آن کالا را معرفی کند.
در آستانه مذاکرات فردا اعلام شد
ارزیابی لاریجانی و پوتین از مذاکرات مسکو
علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی: مذاکرات مسکو مثبت و سازنده بود. توقع ما از دولت روسیه که همسایه ما است و همکاریهای اقتصادی وسیعی با این کشور داریم، این است که در این شرایط با نقشآفرینی در این موضوع کمککننده باشند
ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه: امیدواریم مذاکرات مربوط به برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران نتایج مثبتی داشته باشد. این مذاکرات گرچه ساده نبوده ولی ما امیدواریم که بتوانیم در این خصوص به نتایج مثبتی برسیم
محمد البرادعی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی: به فکر پیشنهادی برای حل بحران هستهای ایران هستم که بر اساس آن ایران میتواند در خاک خود به غنیسازی مقادیر کمی از اورانیوم در تاسیساتش بپردازد
به دنبال بمبگذاری در حرم مقدس امام هادی(ع) اعلام شد
یک هفته عزایعمومی در ایران و عراق
مقام معظم رهبری با صدور پیامی ضمن تسلیت حادثه فاجعهبار هتک حرمت حرم مطهر حضرت امام هادی علیهالسلام و حضرت امام حسن عسکری علیهالسلام، یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام کردند
صبح دیروز تعدادی افراد مسلح ناشناس به نگهبانی حرم امام هادی (ع) یورش برده و دست و پای پنج تن از نگهبانان موجود در مرکز نگهبانی را بسته و سپس اقدام به بمبگذاری در زیر گنبد و انفجار آن کردند و بعد از آن از معرکه گریختند
در پی وقوع این حمله آیتا... العظمی سیستانی با درخواست برای برپایی تظاهراتی گسترده، هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. ابراهیمالجعفری، نخست وزیرعراق نیز سهروز عزای عمومی اعلام کرد
همین صفحه
سکه گران شد
نرخ فروش سکه طرح قدیم با 4هزار تومان افزایش در بازار تهران روز گذشته به 150هزار تومان رسید. این در حالی است که سکه طرح قدیم روز سهشنبه در بازار تهران 146هزار تومان داد و ستد میشد. همچنین قیمت هر سکه بهار آزادی با 3هزار و 500هزار تومان افزایش به 136هزار تومان رسید. نیم سکه بهار آزادی نیز با یکهزار و 500 تومان افزایش به 67هزار و 500 تومان و ربع سکه با یکهزارتومان افزایش با قیمت 34هزارتومان روز گذشته در بازار تهران دادوستد شد.
با تصویب مجلس برای سال 85
مجوز سهمیهبندی بنزین به دولت داده شد
مخبر کمیسیون تلفیق بودجه گفت: کمیسیون تلفیق مجوز سهمیهبندی بنزین را در سال آینده به دولت اعطا کرد. به گفته محمد مهدی مفتح این کمیسیون با تبصره پیشنهادی دولت مبنی بر داشتن اختیار در خصوص سهمیهبندی بنزین با اصلاحاتی موافقت کرد.
بیانیه حزب کارگزاران درخصوص بودجه سال 85
در همایش اسلام و توسعه اقتصادی بررسی شد
ظرفیتهای اسلام برای توسعه اقتصادی
پنجمین نرخ بالای تورم برای ایران در سال گذشته میلادی
صحت انتخابات اتاق بازرگانی تایید شد
پایان بحران در اتاق تهران
دانشگاهها و پادگانها به خارج از شهر منتقل میشوند
استانداری تهران به منظور خروج از حالت ازدحام، آمادگی دارد برای انتقال دانشگاهها و پادگانها به خارج از شهر، زمین مناسب و تسهیلات لازم در اختیار آنها قرار دهد.
به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر کامران دانشجو، استاندار تهران دیروز در جمع خبرنگاران ضمن اشاره به انتقال دانشگاهها و پادگانها به خارج از شهر افزود: به منظور کاهش ترافیک و جلوگیری از ازدحام جمعیت در تهران، مذاکراتی با دانشگاهها و پادگانهای موجود در شهر صورت گرفته و تاکنون دانشگاه علم و صنعت و شهید بهشتی با انتقال موافقت کردهاند و همچنین با هماهنگی فرمانداری دماوند قرار شده زمینی برای مجموعه کارشناسی دانشگاه علم و صنعت در این شهرستان به آنها داده شود.
وی در خصوص ایمنسازی پالایشگاه جنوبی شهر تهران گفت: با توجه به اینکه عمر زیادی از خطوط پالایشگاه تهران میگذرد، به خاطر فرسودگی خطوط و همچنین اهمیت این موضوع در شورای امنیت وزارت کشور، ستادی تشکیلشده که این ستاد موظف شده برنامههایی را جهت رفع مشکلات با سازمان محیطزیست در این زمینه و همچنین بازسازی و مرمت خطوط پالایشگاهها اجرا کند. استاندار تهران ادامه داد: کارهای کارشناسی آغاز شده و مرمت و بازسازی خطوط از سال 85 آغاز خواهد شد.
وی در مورد تبدیل شدن استان تهران به چند استان گفت: این مورد تاکنون مطرح نبوده و بدین منظور باید کارهای کارشناسی منسجم صورت گیرد و همچنین طرح مدیریت شهری استان تهران نیز منتفی نیست و براساس دستور رییسجمهور در حال پیگیری این طرح هستیم تا برای اجرای آن با مشکلی مواجه نشویم. دانشجو درخصوص ادامه طرح تردد نوبتی خودروها افزود: این طرح به دلیل بحران آلودگی هوا اجرا شد و براساس آن محدودیتهایی در تردد وسایل نقلیه به وجود آمد و به موجب آن هماکنون ظرفیت اتوبوسها بیشتر و تردد در سطح شهر سریعتر شده است.
اعلام یک هفته «عزایعمومی» در ایران و عراق
صبح دیروز تعدادی افراد مسلح ناشناس به نگهبانی حرم امام هادی (ع) یورش برده و دست و پای پنج تن از نگهبانان موجود در مرکز نگهبانی را بسته و سپس اقدام به بمبگذاری در زیر گنبد و انفجار آن کردند و بعد از آن از معرکه گریختند. موفق الربیعی، مشاور امنیت ملی عراق نیز در شبکه العربیه از دستگیری 10 فرد مظنون در سامرا خبر داد و گفت: هیچ کس نمیتواند مردم عراق را به جنگ داخلی بکشاند، همانطوری که در گذشته نتوانستند.
در پیحمله صبح دیروز مهاجمان به مرقد مطهر امام علیالنقی (ع)، هزاران تن از مردم شهر سامرا که بیرقهای عزاداری و نسخههای قرآن کریم در دست داشتند، به خیابانهای اطراف حرم آمدند و دست به تظاهرات زدند.
تظاهرکنندگان از دولت خواستند تا عاملان این حمله را بیابد و به مجازات برساند و تهدید کردند که اگر مقامات دولتی در این امر کوتاهی کنند، خود دست به اقدام خواهند زد.
در پی وقوع این حمله آیتا... العظمی سیستانی با درخواست برای برپایی تظاهراتی گسترده، هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. ابراهیمالجعفری، نخست وزیرعراق نیز سه روز عزای عمومی اعلام کرد.
سازمان اوقاف اهل تسنن عراق که نظارت بر فعالیتهای مذهبی اهلتسنن را بر عهده دارد، ضمن محکوم کردن این حمله آرامش را خواستار شد و اعلام کرد عاملان این حمله مجازات خواهند شد.
جلال طالبانی، رییسجمهور عراق نیز با محکوم کردن این حمله گفت: از مقامهای امنیتی میخواهم عاملان این حمله را شناسایی کنند.
پایگاه اینترنتی ایلاف نیز گزارش داد: مراجع بزرگ شیعه ازجمله آیتا...العظمی محمد اسحاق فیاض، آیتا... العظمی بشیر النجفی و آیتا...العظمی محمد سعید حکیم هر یک با صدور بیانیههایی ضمن محکوم کردن این حادثه، مردم را به آرامش فراخوانده و از آنها خواستند تا از انجام واکنشهای عجولانه بپرهیزند.
مقتدی صدر، از رهبران شیعه عراق نیز که اکنون در بیروت به سر میبرد، بعد از شنیدن حادثه به وقوع پیوسته، دیدارش را با مقامات لبنانی لغو کرد و به سوی عراق حرکت کرد. پلیس منطقه صلاحالدین عراق اعلام کرد: این انفجارها ساعت 6 و 45 دقیقه صبح دیروز، شهر سامرا واقع در 120 کیلومتری شمال بغداد را به لرزه در آورد.
در حال حاضر پلیس تحقیقاتش را برای کشف علت اصلی این انفجارها آغاز کرده است و هنوز معلوم نیست که آیا این انفجارها در نتیجه پرتاب موشک بوده یا بمبگذاری در داخل مرقد. اگر چه این حادثه خسارات جانی نداشته است، اما به گنبد طلایی مرقد آسیب جدی وارد شده است. پس از این انفجار، هزاران تن از اهالی شهر سامرا در محکوم کردن چنین اقداماتی به خیابانها ریخته و با سردادن شعارهایی، تروریستها، نیروهای آمریکایی و دولت فعلی عراق را محکوم کردند.
ساکنان محلی سامرا میگویند، دو انفجار باعث شد تا بخشی از گنبد مرقد امام هادی (ع) فرو ریزد.
اعلام یک هفته عزای عمومی در کشور
مقام معظم رهبری با صدور پیامی ضمن تسلیت حادثه فاجعهبار هتک حرمت حرم مطهر حضرت امام هادی علیهالسلام و حضرت امام حسن عسکری علیهالسلام، یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام کردند. به گزارش ایسنا متن پیام ولی امر مسلمین به این شرح است:
بسما... الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
دست تبهکار و به خون آلوده جنایتکاران سیهدل، فاجعهای بزرگ آفرید و در تجاوز به حریم مقدسات دینی، مرتکب گناهی دیگر شد.
حرم مطهر حضرت امام هادی و حضرت امام حسن عسکری علیهماالسلام مورد اهانت و تخریب قرار گرفت و داغی سنگین بر دل شیعیان و همه مسلمانان ارادتمند به اهل بیت علیهمالسلام نهاد. این جنایت که احتمالا عوامل اجرایی آن از متعصبان متحجر و مزدوران بدبخت و غافل انتخاب شدهاند، بیشک به وسیله تصمیمگیرانی توطئهگر و با نیات خبیث شیطانی طراحی شده است. این یک جنایت سیاسی است و سررشته آن را باید در سازمانهای اطلاعاتی اشغالگران عراق و صهیونیستها جستوجو کرد. قدرتهای سلطهگر که اوضاع سیاسی و اجتماعی عراق را با هدفهای سیطرهجویانه خود در تضاد میبینند، نقشههای شومی در سر میپرورانند که تشدید ناامنی و ایجاد اختلافهای مذهبی از جمله آنها است.
جنایت امروز در سامرا، برگ دیگری بر پرونده سیه کاریهای اشغالگران عراق افزود. حرم مطهر حضرات عسکریین علیهماالسلام بار دیگر به همت عاشقانه ارادتمندان اهل بیت علیهمالسلام، با شکوهتر از گذشته قامت خواهد افراشت انشاءا... . ولی این جنایت بر پیشانی دشمنان اسلام و مسلمین لکه سیاه دیگری ثبت کرد که تا مدتهای مدید پاک نخواهد شد. اینجانب ضمن تسلیت به ساحت پیامبر مکرم اسلام صلی ا... علیه و آله و به پیشگاه حضرت بقیها... ارواحنا فداه، به خاطر این حادثه فاجعهبار، به عموم شیعیان در سراسر جهان و به همه مسلمانان غیور و آگاه و ارادتمندان به خاندان مطهر رسول خدا علیه و علیهمالسلام، تسلیت عرض میکنم و یک هفته در کشور عزای عمومی اعلام مینمایم. لازم میدانم موکدا از مردم عزادار در ایران و عراق و سایر نقاط جهان درخواست کنم که از هرگونه عملی که به تعارض و دشمنی برادران مسلمان میانجامد، جدا پرهیز کنند. یقینا دستهایی در کار است که شیعیان را به تعرض به مساجد و مکانهای مورد احترام اهل سنت وادار کند. هرگونه اقدامی در این جهت کمک به مقاصد دشمنان اسلام و دشمنان ملتهای مسلمان و شرعا حرام است.
سرمقاله
چرا بنزین معضل شد؟
سمیه مردانه
1 - ایران یکی از غنی ترین کشورها در زمینه منابع طبیعی است. نفت هنوز هم بهرغم تولید انرژیهای نوین و مباحث فراوان پیرامون کاهش اهمیت آن، همچنان یکهتاز اقتصاد جهان است و نوسانات آن در جهت مثبت یا منفی، سمت و سوی تحولات اقتصادی را مشخص میسازد. طلای سیاه که سالها است اقتصاد ایران را یک تنه میچرخاند، چندی است که تمامی تحولات عرصه اقتصادی کشور را تحتالشعاع قرار داده است. از بودجه نفتی و افزایش سهم نفت در بودجه گرفته تا مساله حاد بنزین.
2 - اقتصاد متکی به نفت ایران همواره منابع مالی موردنیاز خود را از طریق فروش نفتخام تامین مینماید. نفت خامی که فروش آن طی ماههای اخیر، به یمن برخی تحولات سیاسی-اقتصادی دلارهای فراوانی را نصیب کشورمان کرده، اما دریغ از درآمدی قابل توجه به دلیل ارزش افزوده ناشی از تولید فرآوردههای نفتی!
آنچه که سالها است از دید مسوولان و تصمیمسازان اقتصادی دور مانده، این است که صادرات نفتخام تنها راه بهرهگیری از منبع غنی نفت نیست، بلکه آسانترین راه است و البته ناپایدارترین، چرا که استنادات و مشاهدات تجربی حاکی از این است که معمولا تحولات اقتصادی و سیاسی بیش از آنکه قیمت فرآوردههای نفتی را تحت تاثیر قرار دهد، قیمت نفتخام را دستخوش تغییر قرار میدهد و از این رو ناپایداری و عدم ثبات نخستین ثمره اتکا به چنین روشی در بهرهبرداری از منابع نفتی است.
3 - ما همواره در تحلیلهایمان به سودی اشاره میکنیم که در اثر استخراج و صادرات نفت خام عاید کشورمان میشود. اما هیچ گاه به سودهای هنگفتی که شرکتهای عظیم نفتی به جیب میزنند اشارهای نمیکنیم. افزایش درآمد نفت طی ماههای گذشته اگر چه مازاد صندوق ذخیره ارزی ما را افزایش داده ولی چندین برابر همین مبلغ را نصیب شرکتهای نفتی کرده است که تنها به دانش خود برای تولید فرآوردههای نفتی اتکا کردهاند.
4 - تاثیرات سوء عدم توجه جدی به مساله تولید فرآوردههای نفتی، زمانی آشکار میشود که ما مجبوریم درصدی از درآمد حاصل از فروش نفت را به واردات بنزین اختصاص دهیم. مساله به همین جا ختم نمیشود و حتی صرف مبلغی حدود 4میلیارد دلار نیز مشکل بنزین را حل نمیکند. چرا که ما بنزینی را که 450 تومان میخریم، 80 تومان به مصرف کننده میفروشیم و این یعنی یارانهای که غیر هدفمند به افرادی غیر محق پرداختهایم و تداوم این مساله برای سالیان طولانی سبب شده که با بحران تعیین نرخ بنزین مواجه شویم و حال به فکر تدبیری برای حل مشکل افتادهایم و چه تدبیری که همه راههایی که پیش رو داریم، پرخطر است.
5 - دو نرخی کردن بنزین در شرایطی که تجربه کشور ما در چنین مواردی همواره تلخ بوده و منجر به ایجاد بازار سیاه شده به صلاح نیست، اما درصورتی که میتوانستیم چارچوبهای قانونی لازم را برای جلوگیری از آثار سوء آن مهیا کنیم، گزینه مناسبی در برخورد با وضعیت بنزین بود.
6 - سهمیهبندی بنزین از طریق کارت هوشمند که به دو حالت آنلاین یا اعتباری میتواند انجام گیرد، راهکاری است که به نظر میرسد با توجه به امکانات و شرایط اقتصادی کشور میتواند تا حدی معضل بنزین را حل نماید. اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم، این است که به لحاظ نظری، هر گونه اقدامی که مانع عملکرد آزاد بازار شود، سبب بروز اختلال در سیستم بازار شده و کسب کارایی و بهینگی را که از ویژگیهای عملکرد آزادانه بازار است، با مشکل مواجه میکند.
یادداشت
تورم و قانقاریا در صنعت
محمدصادق جنانصفت
یک جوان معتاد به کشیدن سیگار را تصور کنید. او استعداد دارد مرض «برگر» بگیرد. مرض برگر مرضی است که موجب میشود خون در رگها به کندی حرکت کند و در رسیدن خون به اعضای بدن اخلال صورت گیرد. بیماری برگر وقتی مزمن و حاد شود به قانقاریا تبدیل میشود. فرد مبتلا به قانقاریا ناگزیر میشود انگشتان دست و پایش را به دست جراحان دهد تا آنها را قطع کنند.
چاره چیست؟ آسان است، کافی است آن مرد جوان سیگار نکشد، اما ترک این عادت بسیار دشوار است و درد روحی و جسمی که ترک عادت دارد، بسیار زیاد است. تورم هم یک بیماری است، مثل بیماری برگر که بعدها به قانقاریا تبدیل میشود. این بیماری کشنده است.
بیماری تورم بسیار کشنده است و به همین دلیل رهبران اقتصادی کشورها همه نیروی کارشناسی و سیاسی را به کار گرفتند تا شتاب نرخ تورم را کاهش دهند.اکنون میانگین نرخ تورم در اروپای غربی کمتر از 5درصد و در خاورمیانه نیز در همین حد است.
نرخ تورم اما در ایران و برخی از کشورها دورقمی و در اندازههای بالایی است.تازهترین آمار انتشار یافته از سوی صندوق بینالمللی پول حاکی است نرخ تورم ایران در سال 2005 معادل 5/18درصد بوده است که فقط از نرخ تورم زیمبابوه، اریتره، گینه و آنگولا کمتر بوده و مقام پنجم را به دست آورده است. چرا نرخ تورم ایران شتابان است؟ واقعیت این است که رشد حجم پول در گردش ایران سریعتر از نرخ رشد عرضه کالاها و خدمات است.
چاره کار چیست؟ آسان است، باید بانک مرکزی سرعت رشد حجم پول را کاهش دهد. اما این کاری سخت است. اقتصاد سیاسی ایران به پول فراوان عادت کرده است. صدها دستگاه، نهاد، موسسه و شرکت از دولت پول میخواهند. دولتهای ایران نیز برای خوابیدن سر و صدا و هیاهو از یک طرف و خرید محبوبیت نزد توده مردم از طرف دیگر، به هر دستگاه و نهادی هر چقدر میخواهد پرداخت میکند و ترسی هم ندارد که بیماری تورم را مزمن و غیرقابل درمان کند.
بانک مرکزی ایران نیز فاقد استقلال است و آنچه دولت بگوید، بر سر چشم میگذارد و چیزی نمیگوید و حتی اعلام خطر نمیکند. وقتی بیماری تورم حاد میشود، چه اتفاقی میافتد؟ مردم فقیر و فقیرتر میشوند، دولت چاقتر میشود و بخش تولید آسیب میبیند.
واقعیت این است که تورم دورقمی 20سال گذشته بیماری قانقاریا در تن صنعت کشور را جایگیر کرده است. دست و پای صنعت ایران بریده شده است و هرگز در حد کفایت به خارج از مرزها نمیرسد که هیچ، در داخل نیز هر روز دست و پایش کوتاه و کوتاهتر میشود. صنعت کفش و چرم، پوشاک و نساجی، لوازم خانگی، لاستیک، شکر
و ... دست و پایی ندارند که در بازار داخل حتی دراز کنند. اگر بیماری تورم درمان نشود، اقتصاد ایران از درون پوک میشود و نفسش تنگ میشود. البته مداوای این بیماری شجاعت، واقعبینی، دلسوزی و تدبیر میخواهد. نگذاریم صنعت بمیرد.